CONCURSO DE ESOPÍAS

 

 

 

FICCIÓN (OU NON-FICCIÓN) COA CIENCIA: A MAXIA DO NÚMERO π 

A Biblioteca Sebastián Buedo Jiménez, [3,1416 x6,6844] días antes do Día Internacional do número Pi, convoca o VII Concurso de Esopías do IES Francisco Aguiar. 

BASES

Poderá participar calquera alumno matriculado no IES Francisco Aguiar.

1. Os participantes presentarán unha esopía inédita, en castelán ou galego, segundo a guía que se acompaña nesta convocatoria, e tendo en conta a definición desta: Esopía é un relato, comentario ou poema, de aproximadamente 140 carácteres (tweet), onde cada palabra leva un número de letras igual ás sucesivas cifras do número π. A esopía terá un mínimo de cinco palabras.
2. A esopía deberá ir acompañada dunha ilustración orixinal.
3. Establécense tres categorías nas que o xurado designará un gañador porcategoría: Alumnos de primeiro e segundo da ESO / Alumnos de terceiro e cuarto da ESO, bacharelato e Ciclo Formativo.
4. Os participantes, que poden presentar ata un máximo de 3 esopías, obtarán a un único premio, que consisitrá nun vale para mercar material informático, audiovisual, didáctico ou educativo.
5. Os premios poderán ser declarados desertos.
6. O prazo de entrega remata o 31[4159....] de marzo de 2024.
7. As esopías, que deberán ser entregadas na Biblioteca, empregarán completamente cuberto o seguinte modelo descargable nesta ligazón.
8. O xurado, designado polo Equipo da Biblioteca, estará integrado por distintos membros da comunidade educativa.
9. A participación nesta convocatoria implica a aceptación das normas contidas nas presentes bases, así como a decisión do xurado, que será inapelable.

***

Esopía é un relato, comentario ou poema, de aproximadamente 140 caracteres (tweet), onde cada palabra leva un número de letras igual ás sucesivas cifras do número π. A esopía terá un mínimo de cinco palabras. A guía para facer esopías ten, entre espazos en branco e letras, 140 caracteres. Hai en total 24 palabras. As comas, puntos e comas, dous puntos, apóstrofos… poden ocupar un espazo en branco. Aínda quedan dous espazos para signos de interrogación ou exclamación, ao inicio ou ao final. 

 

Deste esta ligazón accederás a unha antoloxía dos mellores traballos de anteriores edicións.

 

ENTREGA DE PREMIOS DO CONCURSO DE ESOPÍAS

 

   A importante participación e a alta calidade dos traballos presentados ao concurso de esopías deste ano , fixeron que a decisión  fose difícil. Despois dun longo proceso de deliberación , o xurado integrado por varios membros do equipo da Biblioteca , decidiu  as tres persoas gañadoras :

• Na categoría de Bacharelato, Aroa Blanco Suárez ( B2C)
• Na categoría de 3º e 4º de ESO , Matilda Silva Suárez (E3A)
• Na categoría de 1º e 2º de ESO,  Juana Barreiro Sánchez ( E1A)

Nos próximos días publicaremos unha recopilación dos traballos entregados , na que se poderá ver que no Centro hai un número importante de artistas .

AGRADECEMENTOS A TODOS OS PARTICIPANTES E MOITOS PARABÉNS PARA AS GAÑADORAS !

VI CONCURSO DE ESOPÍAS

 

FICCIÓN (OU NON-FICCIÓN) COA CIENCIA: A MAXIA DO NÚMERO π 

A Biblioteca Sebastián Buedo Jiménez, dez días antes do Día Internacional do número Pi, convoca o VI Concurso de Esopías do IES Francisco Aguiar. 

BASES

Poderá participar calquera alumno matriculado no IES Francisco Aguiar.

1. Os participantes presentarán unha esopía inédita, en castelán ou galego, segundo a guía que se acompaña nesta convocatoria, e tendo en conta a definición desta: Esopía é un relato, comentario ou poema, de aproximadamente 140 carácteres (tweet), onde cada palabra leva un número de letras igual ás sucesivas cifras do número π. A esopía terá un mínimo de cinco palabras.
2. A esopía deberá ir acompañada dunha ilustración orixinal.
3. Establécense tres categorías nas que o xurado designará un gañador porcategoría: Alumnos de primeiro e segundo da ESO / Alumnos de terceiro e cuarto da ESO, bacharelato e Ciclo Formativo.
4. Os participantes, que poden presentar ata un máximo de 3 esopías, obtarán a un único premio, que consisitrá nun vale para mercar material informático, audiovisual, didáctico ou educativo.
5. Os premios poderán ser declarados desertos.
6. O prazo de entrega remata o 31 (4159....) de marzo de 2022.
7. As esopías, que deberán ser entregadas na Biblioteca, empregarán completamente cuberto o seguinte modelo descargable nesta ligazón.
8. O xurado, designado polo Equipo da Biblioteca, estará integrado por distintos membros da comunidade educativa.
9. A participación nesta convocatoria implica a aceptación das normas contidas nas presentes bases, así como a decisión do xurado, que será inapelable.

***

Esopía é un relato, comentario ou poema, de aproximadamente 140 caracteres (tweet), onde cada palabra leva un número de letras igual ás sucesivas cifras do número π. A esopía terá un mínimo de cinco palabras. A guía para facer esopías ten, entre espazos en branco e letras, 140 caracteres. Hai en total 24 palabras. As comas, puntos e comas, dous puntos, apóstrofos… poden ocupar un espazo en branco. Aínda quedan dous espazos para signos de interrogación ou exclamación, ao inicio ou ao final. 

 

Deste esta ligazón accederás a unha antoloxía dos mellores traballos de anteriores edicións.

CONCURSO DE ESOPÍAS 2018

Fun a onde o vento
esapallaba os berros.
Vinte alí, morto.
Bramidos terribles,
ademáns triunfais. Por
ti, meu camarada, bebo
veleno da odiosa
vida.

Violeta Silva Sánchez 1º BAC D

[Referencia a Dian Fonsey, bióloga. Adicado a Digit, o seu gorila].

***

Sol e auga e vivir,
resucitan os tempos
mozos que traen
cadanseu atardecer.
Maldito desacougo que
no meu profundo iris
desexa un último
bico.

Manuel Barbeito Gabín 1ºA BAC

***

Sol e luar, a tarde
brillante, un debuxo
único ata noite
radiante. Debuxando
imaxino fantasías, que
co seu rexistro, fago
bailar ao pensar
sons.

Eveline Lucía Martín García 3ºD ESO

***

Era o soño e calma
esvarando na fazula
tensa das vidas
incertas, esgotadas,
ollando pantasmas sen
un rol definido pola
mirada ós outros
fins.

Lucas Mahía Vázquez 3ºC ESO

***

Que é amar? É acaso
abandonar as demais
ramas das nosas
emocións? Mataranos
esperar, engaiolar nas
ás das palabras: amor,
horror ou cariño.
Soño.

Emma Pérez Orgeira 2º C ESO

***

Dor e medo. O tempo
conxelado no pasado
volve. Nas malas
batallas olvidadas
nacerán destrozos que
de paz cubrirán esta
agonía de feltro.
Amén.

Lourdes Nieto Mantiñán 2ºC ESO 

 ***

Soy y vivo y sufro,
Escapando de deseos
Lejos del mundo,
Agachada, escondida,
perdida, malherida. Soy
lo que añoraste pero
quiero un futuro
real.

Valentina Silva Sánchez 2ºD ESO

***

Ela e Fina e Ramón 

traballan na escola. 

Ramón vai andar 

pouquiño. Camiñando 

fixéronse novatadas aos 

do mal encontro. 

Pasa sempre no bosque: 

medo. 

Alberto Blanco Gabín 2ºA ESO [Accésit]

V CONCURSO DE ESOPÍAS IES FRANCISCO AGUIAR

FICCIÓN (OU NON-FICCIÓN) COA CIENCIA: A MAXIA DO NÚMERO π 

A Biblioteca Sebastián Buedo Jiménez convoca o V Concurso de Esopías do IES Francisco Aguiar. 

BASES

Poderá participar calquera alumno matriculado no IES Francisco Aguiar.

1. Os participantes presentarán unha esopía inédita, en castelán ou galego, segundo a guía que se acompaña nesta convocatoria, e tendo en conta a definición desta: Esopía é un relato, comentario ou poema, de aproximadamente 140 carácteres (tweet), onde cada palabra leva un número de letras igual ás sucesivas cifras do número π. A esopía terá un mínimo de cinco palabras.
2. A esopía deberá ir acompañada dunha ilustración orixinal.
3. Establécense tres categorías nas que o xurado designará un gañador porcategoría: Alumnos de primeiro e segundo da ESO / Alumnos de terceiro e cuarto da ESO, bacharelato e Ciclo Formativo.
4. Os participantes, que poden presentar ata un máximo de 3 esopías, obtarán a un único premio, que consisitrá nun vale para mercar material informático, audiovisual, didáctico ou educativo. Terán unha valoración especial aquelas esopías que se axusten á temática da Semana da Ciencia e a Tecnoloxía: A muller científica.
5. Os premios poderán ser declarados desertos.
6. O prazo de entrega remata o 27 de abril de 2018.
7. As esopías, que deberán ser entregadas na Biblioteca, empregarán completamente cuberto o seguinte modelo descargable nesta ligazón.
8. O xurado, designado polo Equipo da Biblioteca, estará integrado por distintos membros da comunidade educativa.
9. A participación nesta convocatoria implica a aceptación das normas contidas nas presentes bases, así como a decisión do xurado, que será inapelable.

***

Esopía é un relato, comentario ou poema, de aproximadamente 140 caracteres (tweet), onde cada palabra leva un número de letras igual ás sucesivas cifras do número π. A esopía terá un mínimo de cinco palabras. A guía para facer esopías ten, entre espazos en branco e letras, 140 caracteres. Hai en total 24 palabras. As comas, puntos e comas, dous puntos, apóstrofos… poden ocupar un espazo en branco. Aínda quedan dous espazos para signos de interrogación ou exclamación, ao inicio ou ao final.

RESOLUCIÓN DO III CONCURSO DE ESOPÍAS BIBLIOTECA SEBASTIÁN BUEDO JIMÉNEZ

RESOLUCIÓN DO  III CONCURSO DE ESOPÍAS BIBLIOTECA SEBASTIÁN BUEDO JIMÉNEZ

O Xurado, ante o elevado nivel dos participantes, decidiu premiar na categoría de 3º & 4º da ESO tres obras participantes, as de Irene Docampo, Julia Nieto e Diego Teijo. Parabéns a todos polo nivel amosado.

***

Ela é vida e cadea,
bolboreta do camiño,
faena sen aliño,
asustada, pasaxeira.
Contigo morrerían cen
no mar. Tormenta cega,
calada se achega.
Amén

Antonio Casariego Cubeiro

[1º A ESO]

***

Cae e cala e chora.
Expoliada do propio
corpo sen xuizo
lexítimo. Inocencia
turbada, arruinada, tan
só nun instante. Está
selada. El, exento,
anda.

Irene Docampo López

[4º A ESO]

***

Así é como o atopo,
acuruxado na escura
noite, cos ollos
chorosos, indefenso,
quizais maxinando que
un día escapará desa
inopia de tantos
anos.

Diego Teijo Barral

[4º A ESO]

***

Ter a foto, o ollar
idealista da persoa
amada, que queda
habitada. Calabozos
abertos, cadáveres das
ás que posuímos. Ecos
cobren as tardes
idas.

Julia Nieto Mantiñán

[4º A ESO]

***

Hoy o caes o muero.
Eternizas el temido
adiós que lucha,
rugiendo, exigiendo
cenizas, recuerdos del
ya ido amanecer. Otro
tiempo, el remoto
ayer.

Antón Iglesias

[2º C BACH]

Ilustración: İlhan Koman

ESOPÍAS: UN FERMOSO E INSPIRADOR TRABALLO DO IES DE MUGARGOS

ESOPÍAS: UNHA ANTOLOXÍA

O número π é algo máis que o debuxo nunha bonita sudadeira, como demostran os alumnos no pdf desta ligazón que inclúe unha modélica antoloxía de concursos anteriores.

Categoría 1º e 2º ESO

Non é a mor, é perda. Inocentes as bágoas frías que andan correndo, unitarias. Perdida, esquecida, con po, con ilusións dunas amores do pasado maio.

Thais Vázquez López

Categoría 3º e 4º ESO

REM Y GUNS & ROSES SCORPIONS el hombre tiene ELO STING refugios MOTÖRHEAD lejanos AEROSMITH HIM de las miserias: KURT SLAYER U2 música, amor.

Amaia Tomé Tomé

Categoría 1º e 2º BAC

Amo e temo a vista anxelical da melena rubia que moves bailando vivamente asemade feríndome por un non decidido amor oculto na mirada miña

Antonio González López

III CONCURSO DE ESOPÍAS BIBLIOTECA SEBASTIÁN BUEDO JIMÉNEZ

FICCIÓN (OU NON-FICCIÓN) COA CIENCIA: A MAXIA DO NÚMERO π

A Biblioteca Sebastián Buedo Jiménez convoca o II Concurso de Esopías do IES Francisco Aguiar.

BASES

Poderá participar calquera alumno matriculado no IES Francisco Aguiar.

1. Os participantes presentarán unha esopía inédita, en castelán ou galego, segundo a guía que se acompaña nesta convocatoria, e tendo en conta a definición desta: Esopía é un relato, comentario ou poema, de aproximadamente 140 carácteres (tweet), onde cada palabra leva un número de letras igual ás sucesivas cifras do número π. A esopía terá un mínimo de cinco palabras.
2. A esopía deberá ir acompañada dunha ilustración orixinal.
3. Establécense tres categorías nas que o xurado designará un gañador porcategoría: Alumnos de primeiro e segundo da ESO / Alumnos de terceiro e cuarto da ESO, bacharelato e Ciclo Formativo.
4. Os premios consistirán nun vale para mercar material informático, audiovisual, didáctico ou educativo.
5. Os participantes, que poden presentar ata un máximo de 3 esopías, obtarán a un único premio.
6. Os premios poderán ser declarados desertos.
7. O prazo de entrega remata o 19 de abril de 2017.
8. As esopías, que deberán ser entregadas na Biblioteca, empregarán completamente cuberto o seguinte modelo descargable nesta ligazón.
9. O xurado, designado polo Equipo da Biblioteca, estará integrado por distintos membros da comunidade educativa.
10. A participación nesta convocatoria implica a aceptación das normas contidas nas presentes bases, así como a decisión do xurado que será inapelable.

***

   Esopía é un relato, comentario ou poema, de aproximadamente 140 caracteres (tweet), onde cada palabra leva un número de letras igual ás sucesivas cifras do número π.
   A esopía terá un mínimo de cinco palabras.
   A guía para facer esopías ten, entre espazos en branco e letras, 140 caracteres.
   Hai en total 24 palabras.
   As comas, puntos e comas, dous puntos, apóstrofos… poden ocupar un espazo en branco.
   Aínda quedan dous espazos para signos de interrogación ou exclamación, ao inicio ou ao final.

II CONCURSO DE ESOPÍAS BIBLIOTECA SEBASTIÁN BUEDO JIMÉNEZ

FICCIÓN (OU NON-FICCIÓN) COA CIENCIA: A MAXIA DO NÚMERO π

A Biblioteca Sebastián Buedo Jiménez convoca o II Concurso de Esopías do IES Francisco Aguiar.

BASES

1. Poderá participar calquera alumno matriculado no IES Francisco Aguiar.
2. Os participantes presentarán unha esopía inédita, en castelán ou galego, segundo a guía que se acompaña nesta convocatoria, e tendo en conta a definición desta: Esopía é un relato, comentario ou poema, de aproximadamente 140 carácteres (tweet), onde cada palabra leva un número de letras igual ás sucesivas cifras do número π. A esopía terá un mínimo de cinco palabras. Admítense, en folla anexa, unha ilustración alusiva ao texto, con técnica gráfica libre.
3. Establécense tres categorías nas que o xurado designará un gañador por categoría:  Alumnos de primeiro e segundo da ESO /  Alumnos de terceiro e cuarto da ESO, bacharelato e Ciclo Formativo.
4. Os premios consistirán nun vale para mercar material informático, audiovisual, didáctico ou educativo.
5. Os participantes, que poden presentar ata un máximo de 3 esopías, obtarán a un único premio.
6. Os premios poderán ser declarados desertos.
7. O prazo de entrega remata o 15 de abril de 2016.
8. As esopías, que deberán ser entregadas na Biblioteca, empregarán completamente cuberto o seguinte modelo descargable nesta ligazón.
9. O xurado, designado polo Equipo da Biblioteca, estará integrado por distintos membros da comunidade educativa.
10. A participación nesta convocatoria implica a aceptación das normas contidas nas presentes bases, así como a decisión do xurado que será inapelable.

***

   Esopía é un relato, comentario ou poema, de aproximadamente 140 caracteres (tweet), onde cada palabra leva un número de letras igual ás sucesivas cifras do número π.
   A esopía terá un mínimo de cinco palabras.
   A guía para facer esopías ten, entre espazos en branco e letras, 140 caracteres.
   Hai en total 24 palabras.
   As comas, puntos e comas, dous puntos, apóstrofos… poden ocupar un espazo en branco.
   Aínda quedan dous espazos para signos de interrogación ou exclamación, ao inicio ou ao final.

RESOLUCIÓN DO I CONCURSO DE ESOPÍAS BIBLIOTECA SEBASTIÁN BUEDO JIMÉNEZ

RESOLUCIÓN DO 

I CONCURSO DE ESOPÍAS BIBLIOTECA SEBASTIÁN BUEDO JIMÉNEZ

   Agradecemos a implicación do alumnado do noso IES que participou masivamente neste I Concurso de Esopías Biblioteca Sebastián Buedo Jiménez. A tarefa non era sinxela, e aínda así houbo arredor de noventa esopías, das que resultou moi difícil escoller gañadores, pois o nivel foi significativamente alto, como poderán comprobar os lectores nas nosas próximas publicacións.

   Parabéns os gañadores...

Categoría 1º e 2º ESO

Non é a mor, é perda. Inocentes as bágoas frías que andan correndo, unitarias. Perdida, esquecida, con po, con ilusións dunas amores do pasado maio.

Thais Vázquez López

Categoría 3º e 4º ESO

REM Y GUNS & ROSES SCORPIONS el hombre tiene ELO STING refugios MOTÖRHEAD lejanos AEROSMITH HIM de las miserias: KURT SLAYER U2 música, amor.

Amaia Tomé Tomé

Categoría 1º e 2º BAC

Amo e temo a vista anxelical da melena rubia que moves bailando vivamente asemade feríndome por un non decidido amor oculto na mirada miña

Antonio González López

Ilustración:Tan Jau Hoong

MÚSICA E MATEMÁTICA: PI SYMPHONY, Lars Erickson

Lars Erikson

POESÍA E MATEMÁTICA: O NÚMERO π

O NÚMERO PI

Digno de admiración o número Pi
tres coma un cuatro un.
Todas as súas cifras máis distantes tamén son iniciais,
cinco nove dous, xa que nunca remata.
Non permite abarcalo seis cinco tres cinco coa mirada,
oito nove cun cálculo
sete nove coa imaxinación,
e incluso tres dous tres oito en ton de broma, é dicir, cunha comparación
catro seis de calquera cousa
dous seis catro tres no mundo.
A serpe máis longa da terra despois duns cantos metros rompe.
Igualmente, se ben un pouco despois, actúan as serpes das fábulas.
O cortexo de cifras que compoñen o número Pi
non se detén na beira da folla,
é quen de prolongarse pola mesa, polo aire,
pola muralla unha folla, un niño de paxaros, as nubes, dereito ao ceo,
por toda a inchabilidade e o senfín do ceo.
Oh, que curta, francamente ratonil, é a cola dun cometa!
Que débil o raio dunha estrela que se dobra en calquera espazo.
E aquí dous tres quince trescentos dezaneve
meu número de teléfono a talla da túa camisa
ano mil novecentos setenta e tres sexto andar
a cantidade de habitantes sesenta e cinco céntimos
contorno de cadeira dous dedos charada e código,
no cal quen puidera convosco voar
e ademais rógase conservar a serenidade
e tamén a terra e o ceo irán pasando,
pero non o número Pi, diso nin falar,
el sempre co seu bastante bo aínda cinco,
non con calquera oito
non cun derradeiro sete,
apurando, ai!, apurando á preguiceira eternidade
para que perdure.

WISLAWA SZYMBORSKA, Versos escollidos, Positivas, Santiago, 2011, pp. 184-187.

Tradución: Lucía Caeiro

***

EL NÚMERO PI

El admirable número Pi
tres coma uno cuatro uno.
Las cifras que siguen son también preliminares
cinco nueve dos porque jamás acaba.
No puede abarcarlo seis cinco tres cinco la mirada,
ocho nueve ni el cálculo
siete nueve ni la imaginación,
ni siquiera tres dos tres ocho un chiste, es decir, una comparación
cuatro seis con cualquier otra cosa
dos seis cuatro tres de este mundo.
La serpiente más larga de la tierra suma equis metros y se acaba.
Y lo mismo las serpientes míticas aunque tardan más.
El séquito de dígitos del número Pi
llega al final de la página y no se detiene,
sigue, recorre la mesa, el aire,
una pared, una hoja, un nido de pájaros, las nubes, hasta llegar directo al cielo,
perderse en la insondable hinchazón del cielo.
¡Qué breve la cola de un cometa, cual la de un ratón!
¡Qué endeble el rayo de un astro si se curva en la insignificancia del espacio!
Mientras aquí dos tres quince trescientos diecinueve
mi número de teléfono la talla de tu camisa
el año mil novecientos sesenta y tres sexto piso
el número de habitantes sesenta y cinco céntimos
dos pulgadas de cintura una charada y un mensaje cifrado
que dice vuela mi ruiseñor y canta
y también se ruega guardar silencio,
y se extinguirán cielo y tierra,
pero el número Pi no, jamás,
seguirá su camino con su nada despreciable cinco
con su en absoluto vulgar ocho
con su ni por asomo postrero siete,
empujando, ¡ay!, empujando a durar
a la perezosa eternidad.

WISLAWA SZYMBORSKA, Paisaje con grano de arena, Círculo de Lectores, Barcelona, 1997, pp. 140-141.

CINE E MATEMÁTICA: PIPAS, Manuela Moreno

Corto PIPAS from Manuela Moreno on Vimeo.

Ganador de los premios al mejor Guión y a la mejor dirección en la XI Edición del Notodofilmfest y nominado a los premios Goya 2014
Protagonizado por Marta Martín y Saida Benzal
Guión y Dirección Manuela Moreno

CONCURSO DE ESOPÍAS BIBLIOTECA SEBASTIÁN BUEDO JIMÉNEZ

FICCIÓN (OU NON-FICCIÓN) COA CIENCIA: A MAXIA DO NÚMERO π

A Biblioteca Sebastián Buedo Jiménez convoca o I Concurso de Esopías do IES Francisco Aguiar.

BASES

1. Poderá participar calquera alumno matriculado no IES Francisco Aguiar.
2. Os participantes presentarán unha esopía inédita, en castelán ou galego, segundo a guía que se acompaña nesta convocatoria, e tendo en conta a definición desta: Esopía é un relato, comentario ou poema, de aproximadamente 140 carácteres (tweet), onde cada palabra leva un número de letras igual ás sucesivas cifras do número π. A esopía terá un mínimo de cinco palabras. Admítense, en folla anexa, unha ilustración alusiva ao texto, con técnica gráfica libre.
3. Establécense tres categorías nas que o xurado designará un gañador por categoría:  Alumnos de primeiro e segundo da ESO /  Alumnos de terceiro e cuarto da ESO, bacharelato e Ciclo Formativo.
4. Os premios consistirán nun vale para mercar material informático, audiovisual, didáctico ou educativo.
5. Os participantes, que poden presentar ata un máximo de 3 esopías, obtarán a un único premio.
6. Os premios poderán ser declarados desertos.
7. O prazo de entrega remata o 17 de abril de 2015.
8. As esopías, que deberán ser entregadas na Biblioteca, empregarán completamente cuberto o seguinte modelo descargable nesta ligazón.
9. O xurado, designado polo Equipo da Biblioteca, estará integrado por distintos membros da comunidade educativa.
10. A participación nesta convocatoria implica a aceptación das normas contidas nas presentes bases, así como a decisión do xurado que será inapelable.

***

   Esopía é un relato, comentario ou poema, de aproximadamente 140 caracteres (tweet), onde cada palabra leva un número de letras igual ás sucesivas cifras do número π.
   A esopía terá un mínimo de cinco palabras.
   A guía para facer esopías ten, entre espazos en branco e letras, 140 caracteres.
   Hai en total 24 palabras.
   As comas, puntos e comas, dous puntos, apóstrofos… poden ocupar un espazo en branco.
   Aínda quedan dous espazos para signos de interrogación ou exclamación, ao inicio ou ao final.